Prelegenta oraz przybyłych księży i świeckich katechetów przywitał bp Henryk Ciereszko.

Wprowadzając w konferencję bp Musioł zaznaczył, że przybywając do Białegostoku z Opola reprezentuje nie tylko siebie, ale także ordynariusza diecezji opolskiej, bp. Andrzeja Czaję, który jest przewodniczącym Komisji Duszpasterstwa KEP, a jednocześnie autorem obecnego programu duszpasterskiego. „Nie przyjechałem tutaj, żeby ten program zapowiadać albo żeby go szczegółowo prezentować, ale sam jestem tutaj jako pielgrzym nadziei, którą jest i daje wierzącym Jezus Chrystus” – stwierdził, przypominając wzruszające sceny otwarcia drzwi świętych przez papieża Franciszka, najpierw wigilijny wieczór w Bazylice św. Piotra, a potem w drugi dzień świąt w rzymskim więzieniu Rebibbia.

Zauważył, że podczas gdy otwierały się kolejne drzwi święte w rzymskich Bazylikach, 29 grudnia rozpoczęty został Rok Jubileuszowy w diecezjach i wyznaczone zostały kościoły jubileuszowe oraz podjętych zostało wiele rodzajów inicjatyw „około jubileuszowe”.

Podkreślił, że otwierając każdy kolejny Rok Duszpasterski, duszpasterze i katecheci starają się realizować wyznaczone w nim cele, podejmować różne inicjatywy, czyli postawić się w roli podmiotu realizującego pewien program w odniesieniu do powierzonych im wiernych, czy – w przypadku katechetów, wobec powierzonych im wychowanków.

„Pierwszym z celów tego roku ma być podsycanie nadziei we wspólnocie wiernych, drugim zaś motywowanie wiernych, wszystkich ochrzczonych, żeby stawali się znakami nadziei w dzisiejszym świecie” – mówił.

Przypominając słowa papieża Franciszka z homilii inaugurującej Jubileusz, zaznaczył, że „zwłaszcza katecheci i kapłani powinni być znakami i pochodniami nadziei dla innych”. Podkreślał, że to najpierw w ich życiu powinno mieć miejsce żywe i osobiste spotkanie z Jezusem: „Nie jesteśmy jedynie, trochę adekwatnie do dzisiejszych wedding planerów, scenarzystami Roku Świętego” – zauważył, przywołując zaproszenie Ojca świętego do umacniania chrześcijańskiej nadziei, „która nie jest łatwym optymizmem, ani jakimś placebo dla naiwnych. Jest to pewność zakorzeniona w i miłości, że Bóg nigdy nie zostawia nas samych i dotrzymuje obietnicy”.

„Nawet jeśli to miałoby trochę ostudzić nasze wyobrażenia i nasze plany zrealizowania jakiegoś jubileuszowego fajerwerku, eventu, przeprowadzenia w tym nawet najbardziej koniecznej akcji duszpasterskiej czy inwestycji, Jubileusz jest dla mnie i dla Ciebie czasem odnowy, czasem doświadczenia spotkania z żywym Jezusem” – podkreślał bp Musioł.

Prelegent wymienił cztery przestrzenie jubileuszowej strategii, „która mogłaby pomóc zrealizować papieskie marzenie, a jednocześnie zbudować klimat nadziei, którego nie będziemy jedynie reżyserami, ale którego też będziemy świadkami, uczestnikami, który też dotknie i przemieni także nas”. Te cztery przestrzenie to: wspólne czerpanie ze źródła nadziei, albo wspólne zbliżanie się do źródła nadziei, która nie zawodzi; przebaczenie i wielorakie pojednanie; pielgrzymowanie i braterstwo.

„Nie będzie ani w naszych sercach kapłańskich, ludzi zaangażowanych w Kościele, ani nie będzie u naszych wiernych wychowanków, ani w naszych parafiach, ani w naszej diecezji klimatu nadziei, jeżeli nie będziemy się starać o doświadczenie zbliżania się do jej źródła, którym jest objawiony w Jezusie Bóg. Kiedy nie będziemy czerpać obficiej niż na co dzień, a więc jubileuszowo, a więc wyjątkowo ze źródła nadziei” – mówił.

Biskup Musioł wyjaśniał, że fundamentem nadziei są wiara, żywa więź z Jezusem. „Dlatego w roku jubileuszowym jeszcze bardziej i jeszcze chętniej trzeba się zbliżać do źródeł nadziei, którymi dla człowieka wierzącego są modlitwa, sakramenty święte i Słowo Boże. „Bez przylgnięcia do nich, każdy jubileuszowy fajerwerk będzie tylko prostym, płytkim wzruszeniem, które niewiele z odnową wiary, o którą apeluje papież Franciszek, miało wspólnego” – dodał.

Zwrócił uwagę na potrzebę współdziałania w Kościele z osobami świeckimi, którzy wobec malejącej liczby powołań mogliby wspomóc niewielkie wspólnoty parafialne, ale nie może to być głównym motywem zwracania uwagi na potencjał laikatu – zachęcał do odkrywania charyzmatów wiernych świeckich. Podkreślił też znaczenie piękna liturgii, gdyż pragnienie pogłębienia teologii liturgii pojawia się coraz częściej, zwłaszcza wśród młodych.

Przypomniał znaczenie odpustów w nauce Kościoła, i przypomniał, że ten „jubileuszowy” – według dekretu penitencjarii Apostolskiej – można uzyskać biorąc udział w katechezie wokół treści nauczania Soboru Watykańskiego II i Katechizmu Kościoła Katolickiego oraz spełniając inne warunki odpustu, ale nie wiąże się to z żadną pielgrzymką; może go również uzyskać także ten, „kto powstrzyma się w duchu pokuty od błahych rozrywek realnych i wirtualnych, albo od niezbędnej konsumpcji”.

„Jedną rzeczą jest odpust uzyskać, a drugą go rozumieć” – mówił, wyjaśniając znaczenie podjęcia tematu odpustu w homiliach, nauczaniu i katechezie.

„Temat pojednania – jak wskazał – pojawi się również wkrótce w Tygodniu Ekumenicznym”; ważny jest on także we wzajemnych relacjach kapłańskich, międzyludzkich, jak i społecznych. „Tak bardzo potrzebujemy wyciągnięcia do siebie ręki i poszukania wspólnych przestrzeni spotkania w społeczeństwie, w którym podziały sięgają czasem szczytów absurdu, w którym sympatie i antypatie polityczne czynią z ludzi sobie bliskich wrogów. Warto poszukać w Roku Jubileuszowym czasu i przestrzeni, aby się do siebie zbliżyć” – mówił.

Podejmując temat pielgrzymowania, które w ostatnich latach stało się popularną inicjatywą duszpasterską, przestrzegał przed „turystyką religijną”. Wyjaśniał, że pielgrzymki jubileuszowe mają cel modlitewny, poznawczy oraz ekspiacyjny, a także wzrastanie w braterskiej wspólnocie, pobudzające do ewangelizacji i charytatywnego działania.

Wskazał, że „Rok Jubileuszowy to konieczność weryfikacji osobistych postaw, ale też we wspólnotach parafialnych i diecezjalnych czas na zweryfikowanie działań duszpasterskich i funkcjonowania struktur kościelnych, co powinno prowokować niektóre nowe działania, dostosowane do aktualnych potrzeb”.

Prosił, by nie szczędzić wysiłków, by w tych czterech przestrzeniach zrobić wszystko, by łaski jubileuszu stały się udziałem całego Kościoła i wszystkich ludzi.

Podsumowując konferencję, abp Guzdek dziękował prelegentowi oraz uczestnikom spotkania za ich obecność i uwagę. „Karmię was tym, czym sam żyję – to parafraza słów wypowiedzianych przez św. Augustyna. Jeśli chcesz być skutecznym i wiarygodnym głosicielem Ewangelii – dobrej, radosnej nowiny o zbawieniu człowieka, to najpierw zapytaj siebie samego czy emanujesz dobrem i radością? Jeśli chcesz być siewcą nadziei najpierw pomyśl o stylu prowadzonej katechezy i głoszonych homilii, o relacjach z drugim człowiekiem” – mówił arcybiskup, przywołując w tych stwierdzeniach konieczność dawania we współczesnym świecie wiarygodnego świadectwa ludziom młodym ze strony duszpasterzy i katechetów.

Metropolita białostocki zachęcał: „Zadajmy sobie pytanie, czy emanujemy nadzieją”, i dodał: „Cierpliwość jest córką nadziei”. Dlatego życzył księżom i katechetom, by sami, mając w sercach nadzieję, rozbudzali ją z wielką cierpliwością u swoich wychowanków.

Spotkanie zakończyło wspólne pasterskie błogosławieństwo biskupów.

W archidiecezji białostockiej co roku odbywają się dwa zjazdy naukowo-pastoralne: kolędowy i paschalny. Służą one stałej formacji kapłanów i katechetów w zakresie wiedzy teologicznej oraz działalności duszpasterskiej i katechetycznej.